Chế độ dinh dưỡng với heo mẹ trong thai kỳ mang thai có vai trò quan trọng, quyết định tới chất lượng của heo con. Vì thế người nuôi cần dành thời gian và công sức để chăm sóc chu đáo cho vật nuôi. Cùng BCC Nutrition tìm hiểu kỹ thuật chăm sóc heo nái khi mang thai nhé.
Yếu tố con giống
Đây là yếu tố đóng vai trò quyết định tới việc heo nái có đẻ nhiều không, heo con có sức sinh trưởng tốt không. Tiêu chí khi chọn heo mẹ là: mông nở, 4 chân chắc chắn, thân dài, đi lại nhanh nhẹn, mắt sáng, lông thưa. Heo có từ 12 vú trở lên, không có vú lép, vú kẹ, các vú nổi rõ cách khoảng cách đều nhau. Heo nái giống nên lựa chọn trong khoảng 2.5-3 tháng tuổi. Chọn heo sinh ra từ những heo mẹ có năng suất cao, đẻ nhiều con, nuôi con khéo, được chăm sóc từ các khu vực không có dịch bệnh.
Yếu tố thời điểm
Sau 21 ngày từ khi phối giống nếu không thấy heo nái động dục trở lại thì có thể đã mang thai. Thời gian mang thai của heo kéo dài khoảng 114-116 ngày. Nếu heo nái sinh sơm trước 108 ngày thì con sẽ khó nuôi, dù có sữa nhưng con sẽ bú kém, yếu ớt và khả năng đề kháng kém, tỷ lệ nuôi sống thấp.
Những biểu hiện cho thấy heo nái đã mang thai là: thường nằm sấp, xuất hiện trạng thái phù thũng ở thành bụng, tứ chi. Tuyến vú phát triển bè ra, to lên.
Yếu tố chuồng nuôi
Chuồng nền hoặc sàn cần phải cách đất, đảm bảo chuồng thoáng mát vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông. Buổi sáng cần có ánh sáng rọi vào, tránh gió bấc vào mùa rét và mưa từ phía Tây.
Yếu tố chăm sóc, thú y
Heo nái cần được tắm chải thường xuyên, xoa bóp đầu vú để lưu thông mạch máu giúp tuyến sữa phát triển. Điều này còn giúp heo quen người và dễ tiếp xúc để đỡ đẻ. Trước khi đẻ khoảng 5 ngày không tắm chải.
Trước 10-14 ngày khi đẻ cần tắm ghẻ cho heo. Đây là một yêu cầu bắt buộc đề phòng tránh heo mẹ bị ghẻ lây sang heo con. Lần 1 tắm ghẻ vào trước ngày dự sinh 14 ngày, lần 2 sau đó 7 ngày. Định kỳ 2 lần/năm tiêm định kỳ cho heo nái (tháng 5 và tháng 10 trước khi phối giống). Tiêm cho heo các loại vaccine lở mồm long móng, tả,… Trong giai đoạn từ lúc phối giống đến sau phối giống 30 ngày thì không nên tiêm phòng cho heo nái những loại vaccine này, trừ khi có dịch bệnh xảy ra.
Yếu tố dinh dưỡng
Dinh dưỡng cho heo nái thời kỳ mang thai cực kỳ quan trọng vì sẽ ảnh hưởng nhiều tới heo con. Để heo con có thể đạt khối lượng sơ sinh cao thì cần tăng khoảng 25-30% lượng thức ăn khi heo mang thai.
Trong giai đoạn 84 ngày đầu mang thai, khối lượng bào thai đạt khoảng 25-30%. Giai đoạn 30 ngày mang thai cuối bào thai phát triển nhanh, chiếm khoảng 65-70% khối lượng heo con sơ sinh. Để heo con đạt khối lượng so sinh cao thì cần tăng 25-30% lượng thức ăn vào thời kỳ 2. Thông thường, heo nái mang thai cần 14% tỷ lệ protein thô, 0.45% phốt pho, 0.9% canxi trong khẩu phần ăn. Mùa hè, lượng thức ăn có thể giảm nhưng phải tăng lượng protein từ 14-16%, nâng mức vitamin và khoáng trong khẩu phần ăn.
Khẩu phần ăn
Trong thời kỳ mang thai, lượng khoáng mà heo nái cần nhiều hơn để bào thai có thể phát triển hệ xương. Nếu trong khẩu phần ăn không đủ, cơ thể heo mẹ sẽ tự huy động nhiều chất khoáng (nhiều nhất là phốt pho và canxi từ xương) để nuôi bào thai. Về lâu dài, cơ thể heo mẹ có thể bị bại liệt do thiếu khoáng chất. Nhưng cũng cần tránh cho ăn quá nhiều, hạn chế vỗ béo trong giai đoạn gần sinh.
- Giai đoạn 1: cho ăn khoảng 1-8-2kg/ngày/con.
- Giai đoạn 2 (85-110 ngày): cho ăn khoảng 2-2.5kg/ngày/con.
Thức ăn cần đảm bảo dinh dưỡng, không bị mốc, ôi thiu. Cho ăn đúng giờ để kích thích heo nái thèm ăn. Nếu có thay đổi thức ăn phải đổi từ từ. Cần cung cấp đủ nước sạch cho heo nái. Phụ thuộc vào thể trạng của heo nái (béo, gầy hay bình thường) mà có mức ăn khác nhau. Heo gầy thì phải cho ăn nhiều, nếu quá béo thì phải giảm thức ăn phối trộn và chuyển sang thức ăn thô xanh.
Vào mùa đông, khi nhiệt độ giảm xuống dưới 15*C thì cần tăng lượng thức ăn cho heo khoảng 0.2-0.3kg/ngày/con để có thêm năng lượng chống lạnh. Heo cần được vận động nhưng yên tĩnh và không được quá xáo trộn. Nhiệt độ chuồng tốt nhất nên duy trì ở mức thoáng mát 26-28*C.
Dấu hiệu heo nái sắp sinh
Ngoài ngày sinh dự kiến căn cứ theo ngày phối giống thì có thể quan sát một số dấu hiệu sau:
- Đi lại nhiều.
- Bồn chồn, tiểu mót.
- Đi phân lắt nhắt.
- Cào ổ, chào chân vào nền chuồng, cắn máng ăn hay song chuồng…
Mong rằng những thông tin mà BCC cung cấp đã giúp bà con có thêm kinh nghiệm chăn nuôi hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về thức ăn chăn nuôi hay cách chăm sóc vật nuôi hiệu quả, liên hệ ngay với BCC Nutrition nhé.